مذاکرات نامستقیم - در تایید نامه استاد مهرآیین

 

چرا چت کردنت   نامستقیم است؟

مگر قصدت رواجِ پانتومیم است؟

زبانت بهر خطبه نیست کوتاه

نشیند گِرد تو   شیاد  و روباه

دو ساعت چون نشینی پایِ منقل

چه بحثی می کنی با جمعِ انگل؟

چو مَحرَم بوده ای با شخصِ پوتین

دگر شِکوه مکن از پیرِ بی    دین

مگو چون آن اسد حرفی اضافی

ندیدی  حاصل هر   قصه  بافی؟

نخواندی     نامهِ     استادِ    دانا؟

چرا پس می کنی امروز و فردا؟

بیا  پایین  دگر  از  کُرسیِ     خویش

که راهت بسته شد از پشت و از پیش

به ماتحتت  نزن هر دم  بنفشه

که بختت با دوا درمان نمیشه

مزن ساز و دهل با جیبِ خالی

مرو سویِ اتُم  با خوش خیالی

نبینی روزِ خوش زین پس درین خاک

که دارد صد هزاران غنچهِ پاک

دگر فتنه نکن در کنجِ خلوت

بهارت شُد خزان ای شیخِ شهوت

نیاید امنیت از شهرِ موشک

برو اندیشه کن از بهرِ پوشک

همان بهتر که گردی زود تسلیم

 که  گوید نکته ها اوراقِ تقویم

 

پیرِ بد مست

 

کدامین می  خورد این پیرِ بد مست؟

که   چشمش  قله بیند  منقلی  پست

چرا   آتش  زند  بر  مُلکِ ایران؟

مگر با اهرِمَن او گشته همدست؟

نیارد  بر زبان  تبریکِ   نوروز

گمانم رسمِ تازی در دلش هست

خصومت می کند با  اهلِ   فرهنگ

بکوبد بر سر خوشخوان و تردست

چنان  گوید  ز  بوی باغِ   فردوس

تو گویی منقلش در آن جهان است

ندارد   کس    ز  او  دیگری  امیدی

چو هر نامردمی از وی برون جست

به رویش  گرچه  بارد  ابرِ   اندرز

دو گوشِ خود به پندِ ناصحان بست

ببینی  ژاله ها  بر جامِ          لاله

که تیغِ فتنه اش هر ساقه را خست

ندانم   مقصدش   از  این   لجاجت

که ما را می کشد در کنجِ بن بست

براندازی  کنون راهِ     نجات   است

ز  خیزش می توان از هر جفا رست

 

پاسخ به نامه ترامپ

 

چگونه  من  دهم  پاسخ  به نامه؟

که اشکم تر کند رخسار و جامه

تلف    کردم مجالِ  گفتگو   را

شکستم گردنِ هر چاره جو را

کنون  درمانده و هم ناترازم

نمی بینی مگر دستِ درازم؟

ز هر سو می پرد تیری به سویم

نمانده   ذره ای از        آبرویم

اسیرِ نخوت و در بندِ جهلم

بنفشه بی سبب بر ته بمالم

خطا کردم که کُشتم یارِ دیرین

ندیدم بعد از آن رویایِ شیرین

نمادِ  ناله  شُد آن   شیخِ   خندان

که بر فرقش زدم بدتر ز سندان

از آن هاله به سر   خیری ندیدم

ز جورش زجرِ کشداری کشیدم

حسن چون با من و بیتم  در افتاد

جواب حیله را  با حیله ای    داد

رییسی را نشاندم بر صدارت

ولی  ناگه  بزد  سازِ جسارت

بدادم پاسخش در جنگلیِ دور

که  لافد تا  ابد  بر منبرِ گور

غلامِ آخری  گویا   پزشک است

ولی تجویزِ او آبِ زرشک است

خدایا من  دگر طاقت   ندارم

که مرهم بر دلِ  زارم گذارم

بکن رحمی بر این آلودهِ گرد

رها کن پیکرم از ناله و درد

بماند  نامِ  من  باقی   به   عالم

حسد ورزد همی هیتلر به حالم

 

 

شاهزادگانی که در برج لندن زندانی، شکنجه یا کشته شدند

 

سال ها پیش فرصتی دست داد تا چند روزی از جاذبه های گردشگری لندن دیدن کنم، راهنماهای توریستی، نقشه پایتخت و مسیرهای اتوبوس ها و قطارهای شهری را روی میز گذاشتم و مشغول برنامه ریزی شدم. بزودی متوجه شدم که برای این انجام کار به زمان طولانی تری نیاز دارم. از گالری ملی و موزه بریتانیا شروع کردم و براستی لذت بردم، و جالب است که بازدید از هر دو موسسه رایگان بودند. بعدش به سراغ هاید پارک رفتم و در کنار دریاچه زیبایش قدم زدم و برای قوهای سپید و مرغابی های رنگارنگ غذا پرتاب کردم. به دیدن  پل های معروف و ساعت بیگ بن هم رفتم. روزی هم در اطراف کاخ بوکینگهام قدم زدم و از مراسم تعویض گاردهای سلطنتی عکس گرفتم، چه اونیفورم های زیبایی، چه اسب های خوش اندامی و چه مراسم منظم و باشکوهی داشتند. روز بعدش سوار قطار شدم و به منطقه سرسبز اکسفورد رفتم و چند ساعتی را در دهکده و دانشگاه آنجا گذراندم و یکی از اساتید معروف ایرانی را هم ملاقات کردم. روز بعد را در دهکده گرینویچ قدم زدم و شگفت زده شدم. تا اینجای کار همه چیز زیبا و شیرین بود تا اینکه نوبت به برج لندن رسید، در صف طولانی ایستادم، بلیطی را که چندان ارزان نبود خریدم و دو ساعتی را در میان صدها بازدیدکننده دیگر به دنبال راهنمایِ تور راه رفتم و وحشتزده به قرون وسطا پا گذاشتم.

 

از آن زمان ده - پانزده سالی می گذرد و بسیاری از نام ها و جزییات آن وقایعِ تلخ را فراموش کرده ام. اما هنوز ناپدید شدن آن دو شاهزاده نگون بخت را از یاد نبرده ام، یعنی هانری پنجم دوازده ساله و ریچارد (دوک یورک) نه ساله. راهنمای کارکشته مان می گفت که کشته شدن این دو شاهزاده هنوز از بزرگترین اسرار سلطنتی بریتانیا است. این دو شاهزاده در طول جنگ های گل سرخ در سال 1483 ناپدید شدند. می گفت دو قرن دیرتر، دو اسکلت در برج لندن پیدا شدند که برخی تصور می کنند مربوط به آن دو شاهزاده گمشده باشند. بقیه حکایت ها هم تلخ بودند، قصه هایی از برادر کشی و جنگ قدرت در طی قرون دوازدهم تا هفدهم. یادم هست که هنگام عبور از تونلی در داخل برج، یکی از توریست های آسیایی به طعنه گفت: پس دیانا اولین قربانی نبوده است.

 

وقتی آن تور ترسناک تمام شد حال عجیبی داشتم. هر چند که تا غروب هنوز دو - سه ساعتی مانده بود و باران هم نمی بارید اما ترجیح دادم که گردشگری را ادامه ندهم، تصمیم گرفتم کافی شاپی پیدا کنم شاید که خودم را از شر آن داستان های تکان دهنده راحت کنم. خوشبختانه در کنار رودخانه تیمز قهوه خانه های فراوانی پیدا می شود و یافتن محلی دنج آسان بود. بر خلاف صبح که سطح آب تا بالای دهانه های پل می رسید، حالا زمان جزر بود و پرندگان بزرگ و کوچک مشغول خوردن کرم های بستر گل آلود رودخانه بودند، و رفت و آمد قایق ها کماکان ادامه داشت.

قهوه را به آهستگی فرو می دادم و دانسته هایم را در ذهن مرور می کردم، آنچه را که بازدید از برج لندن به خاطرم آورده بودند. کور کردن رضاقلی به فرمان پدرش، نادرشاه افشار. به قتل رسیدن سلطان مسعود غزنوی در زندان به فرمان برادرش. کشته شدن امیرکبیر به فرمان ناصرالدین شاه قاجار و کشته شدن خودش با گلوله میرزا رضای کرمانی و ... تا کشته شدن اسفندیار به دست رستم چرا که گشتاسب شاه تمایلی به واگذاری سلطنت به ولیعدش نداشت.

 

و امروز که خیزش گسترده و پرتوان مردم ایران ولایت خون آلود علی خامنه ای در آستانه سقوط قرار داده است، نمی دانم چرا دوباره صحبت از شاهزادگی می شود؟ من که دوست ندارم هیچ انسانی در معرض مخاطراتی که در بالا نوشته شد، قرار بگیرد. وقتی که به سرنوشت آخرین پادشاهانی که بر ایران حکومت کرده اند فکر می کنم هرگونه شک و تردیدم رنگ بیشتری می بازد. محمدعلی شاه و احمد شاه قاجار برکنار شدند و در تبعید به خاک سپرده شدند و پس از آنها رضاشاه بزرگ و پهلوی دوم هم عاقبت بهتری نداشتند. و نکته آخر، هر چند که برخی از سلاطین و فرزندان آنها بدست مخالفان خود به قتل رسیدند، مثل نیکلای دوم تزار روسیه و لویی شانزدهم پادشاه فرانسه، اما اکثر درباریان در نتیجه جنگ قدرت و بدست نزدیکان خود کشته شده اند.

از خود می پرسم تاریخ برای درس گرفتن است یا نادیده گرفتن؟

 

1- برج لندن

https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D8%B1%D8%AC_%D9%84%D9%86%D8%AF%D9%86

صورت و سیرت قاریان - در تایید افاضات داهیانه عظما در جلسه شرفیابی قاریان

 

ز نو گفت عظما به شیخانِ خویش

نشاید  ز  شهوت    تراشید  ریش

اگر مویِ صورت شود ناپدید

غم و دردِ عالم   بگردد شدید

اگر شخصِ طوسی مُدرِس نبود

خدا  کی صدای   فقیهان  شنود؟

از این  رو بسازم   بسی حوزه ها

و اصرار ورزم بر این روضه ها

که  رونق  بگیرد   بساطِ   لواط

چه در پشتِ منبر چه تویِ حیاط

قرائت توانا   کند روح  و تن

بدین سان بگشتم چو آن پیلتن

پسر گر بگیرد  ز قاری  گرا

پس از آن نگوید به مُلا چرا

ز بسطِ  شریعت شدم     رستگار

چنین گفت دیشب به من  کردگار 

توصیه های عظما به امت

 

ببندید  چشم   و     گشایید   گوش

که بس یاوه گویم به سبک سروش

اگر من فسُردم تن و جانِ تان

و گر بیش کردم  غمِ نانِ تان

اگر رفت رونق زهر کسب و کار

و گر   برکشیدم   جوانان  به  دار

اگر مِهر ورزم به اهلِ لواط

و از دودِ منقل بگیرم  نشاط

اگر نفتِ ارزان فروشم به چین

و گر ظلم کردم به ایران زمین

اگر  باز  کردم  درِ  اختلاس

و گر طفلِ مردم ندارد لباس

اگر شیخِ جمعه بگوید دروغ

و گر حبس باشد جزایِ نبوغ

اگر سیم  بخشم  به  مداحِ خویش

و گر خون بریزم ز هر شاه بیش

اگر برگزدیم  رهِ  جنگ  را

به خنجر دریدم دلِ تنگ را

اگر نیست شهدی به حلقومِ   تان   

و گر خشک کردم بر و بوم تان

مبادا که   امت   شود   نا   امید

که نصرت بیاید ز عُسرت پدید

چنین است رسمِ سرانِ جهان

که گیرند کامی به  قدرِ توان

پرستید   من را  که    فرزانه ام

نه مست و نه خام و نه دیوانه ام

در آخر به پورم دهم رخت را

که آسان نبازم من این تخت را

 

نگاهی به کتاب "کشف قاره استرالیا و سرگذشت بومیان آن"

 

تا اواخر قرن بیستم دسترسی به منابع معتبر یکی از چالش های اصلی نویسندگان برای نوشتن کتاب هایی از این دست بود. اما انقلاب اطلاعات و فناوری ارتباطات چالش دیگری بر سر راه مولفان قرار داده است، چگونه از میان خروارها منبع موثق و جزییات مفصل فقط مطالب خاصی را دستچین کرد و آنها را در کنار هم گذاشت تا کتاب منسجمی درست شود؟

اگر به عنوان این کتاب فکر کنیم، موضوعات مختلفی به ذهن مان می رسد، از تاریخچه زمین شناسی، زیست شناسی و بومیان اولیه آن، از موقعیت جغرافیایی استرالیا تا سیاست مهاجرپذیری آن، از معادن عظیم و صادرات متنوع مواد معدنی و تولیدات صنعتی، از کشتزارهای بیکران و چراگاه های پهناور و صادرات محصولات غذایی، از سواحل رویایی و جزایر زیبای مرجانی و جاذبه های توریستی و ده ها موضوع جالب دیگر.

این کتاب دارای چهار فصل اصلی و هفت پیوست خواندنی می باشد. در ضمن بخش نمایه در آخر کتاب، پیدا کردن محل ها، افراد و رویدادها را آسان تر می کند. علاوه بر این ها در پایان هر فصل لیست منابع استفاده شده نوشته شده است.

در بخش اول به کشف قاره استرالیا توسط اروپاییان پرداخته می شود، از شروع ماموریت ها در سال 1605 تا رسیدن اولین ناوگان انگلیسی به بندر سیدنی در سال 1788. از این طریق با علت تجاری این سفرهای طولانی و پرخطر آشنا می شویم و رقابت قدرت های سیاسی آن دوران.  

فصل دوم به تاسیس مستعمرات کیفری و آزاد در استرالیا اختصاص دارد. در باره تجارت محکومین و شرایط نگهداری زندانیان می خوانیم و اطلاعات مفیدی در مورد ناوگان های اعزام شده به نقاط مختلف استرالیا به دست می آوریم. ماجرای شورش های محکومان و سرکوب آنان توسط ارتش انگلیس در قرون هجده و نوزده تصویر روشنی از اوضاع آن دوران را در مقابل چشمان ان 

قرار میدهد.

موضوع فصل سوم اکتشافات داخلی استرالیا می باشد. از جمله این مطالب عبور از کوه های بلو ماونتینز است که چون حصار بلندی در غرب سیدنی کشیده شده و این شهر بندری را از سرزمین های مرکزی جدا می کند. در ماموریت های متعدد و متوالی مسیر رودخانه های اصلی این کشور نقشه برداری می شوند و همچنین زمین های حاصلخیز شناسایی می گردند. در ضمن، تلاش های متعددی برای یافتن دریایی در مرکز این قاره انجام می شود که موجب مرگ شماری از کاشفین می گردد. دریایی فرضی که یک فیزیکدان هلندی در مورد وجود آن مطالبی منتشر کرده بود.

با سرگذشت بومیان استرالیا در فصل چهارم آشنا می شویم. داستان کوچ بومیان به این قاره را می خوانیم در زمانی که هنوز استرالیا از خاک آسیا جدا نشده بود. از آثار اولیه زندگی بومیان و دانش و فرهنگ آنها مطلع می شویم و همچنین از علوم محیط زیستی آنان. در مورد کارهای هنری بومیان، مراسم آوازخوانی و رقص شان نیز نکات خوبی می آموزیم. کشتار بومیان توسط مهاجرین از قسمت های تلخ و تکان دهنده فصل چهارم است، از کشتار به علت اشاعه بیماری های واگیردار تا شلیک گلوله و مسموم کردن غذای بومیان. به رسمیت شناختن حق بومیان و رفع تبعیض از آنان، توجه به وضعیت رفاهی و بخصوص تندرستی و اشتغال آنان پیشرفت های اجتماعی استرالیا را در پنجاه سال اخیر نشان می دهد

در پیوست های ششم و هفتم به موضوع مهم "نسل ربوده شده" پرداخته می شود و با ذکر دو سرگذشت واقعی مربوط به دختران ربوده شده، زشتی این سیاست نژادپرستانه بخوبی تصویر می شود.  

در مجموع بنظر می رسد که فریدون قاسمی در رسیدن به هدف بزرگش موفق شده و کتاب جامعی را در اختیار خوانندگان قرار داده است، هر چند که این کتاب مثل هر اثری دیگری دارای کاستی هایی هم می باشد. بدون شک ورزش دوستان میل دارند در مورد امکانات ورزشی استرالیا بدانند زیرا در ظرف چند سال آینده این کشور برای سومین بار میزبان مسابقات المپیک خواهد بود. از طرف دیگر، دانشگاه های استرالیا هر ساله هزاران دانشجوی بین المللی را برای ادامه تحصیل به شهرهای مختلف این کشور می کشانند. در حال حاضر تعداد این دانشجویان در حدود نیم میلیون نفر می باشد که نقش مهمی در شکوفایی اقتصادی و توسعه اجتماعی کشور بازی می کنند. از طرف دیگر با توجه به اوضاع وخیم اقتصادی و اجتماعی ایران و فرار روزافزون مغزها از کشور در حال حاضر استرالیا به محل زندگی هزاران متخصص ایرانی تبدیل شده است که در رشته های مختلف علمی، خدماتی، هنری، صنعتی و تجاری فعالیت می کنند و موفقیت های چشمگیری به دست آورده اند، جای این موضوع هم خالی است.

این کتاب هم مثل دو کتاب قبلی دکتر قاسمی توسط نشر مهری در لندن منتشر شده است و نمونه دیگری است از خدمات فرهنگی ایرانیان ساکن استرالیا به فارسی زبانان.